Czym jest przewłaszczenie na zabezpieczenie a czym zastaw rejestrowy?

Przewłaszczenie na zabezpieczenie to jedna z dostępnych w polskim ustawodawstwie metod zabezpieczenia wierzytelności. Najczęściej stosują ją banki, np. w przypadku kredytów celowych, takich jak kredyt samochodowy. Z czym wiąże się ten rodzaj zabezpieczenia? Jakie jeszcze formy zabezpieczeń stosują instytucje finansowe w przypadku kredytów na samochód, motocykl, quada lub innego pojazdu?

Kredyt celowy

Kredyt celowy to rodzaj kredytu, który udzielany jest na jasno określony w umowie cel. Mogą to być zarówno nieruchomości takiej jak mieszkanie, dom czy działka, ale także ruchomości, do których zaliczyć możemy m.in. samochody, motocykle czy maszyny. W przypadku kredytów udzielanych na zakup mieszkania mamy do czynienia z tzw. kredytami hipotecznymi, a nazwa ta wywodzi się z rodzaju / sposobu zabezpieczenia, czyli tzw. hipoteki. W przypadku kredytów samochodowych zabezpieczeniem także będzie finansowany, określony cel, np. auto lub jednoślad, jednak wygląda to nieco inaczej, niż w przypadku nieruchomości.

Nie każdy kredyt celowy wiąże się jednak z zabezpieczeniem, czego przykładem może być np. kredyt studencki, który wypłacany jest zwykle w transzach, a jego celem jest finansowanie nauki. Nie ma tu zatem na czym ustanowić zabezpieczenia. Celowość kredytu nie zawsze jest zatem jednoznaczna z zabezpieczeniem.

Zabezpieczenie kredytów samochodowych

Każdoroazowo gdy będziemy posługiwać się określeniem kredyt samochodowy, będziemy mieli na myśli także kredyty udzielane na motocykl, quada, skuter, kemping czy każdy inny pojazd, który bank jest w stanie sfinansować kredytem samochodowym i na którym można ustanowić zabezpieczenie. Zwykle jest to każdy pojazd posiadający dowód rejestracyjny.

W przypadku kredytów samochodowych banki stosują zwykle jeden z dwóch rodzajów zabezpieczeń, do których zaliczyć możemy przewłaszczenie na zabezpieczenie oraz zastaw rejestrowy. Oba wiążą się z tym, że jeśli kredytobiorca przestanie spłacać swoje zobowiązanie, bank w prosty sposób może przejąć przedmiot finansowania, sprzedać go, a następnie odzyskać swoje pieniądze.

WAŻNE! W przypadku kredytów samochodowych, prócz typowego zabezpieczenia na samym pojeździe, banki wymagają zwykle także wykupienia dodatkowego ubezpieczenia AC, które także zabezpiecza ich interesy w sytuacji, gdy dojdzie np. do szkody całkowitej lub kradzieży samochodu, motocykla, etc.

Czym jest przewłaszczenie na zabezpieczenie przy kredycie samochodowym?

Przewłaszczenie na zabezpieczenie przy kredycie samochodowym to rodzaj zabezpieczenia, które wiąże się z tym, ze od pierwszego dnia finansowania pojazdu, czyli od chwili udzielenia kredytu na zakup określonego środka transportu, bank jest jego współwłaścicielem. Zwykle w stosunku 49 proc.  do 51 proc., jednak wszystko zależy od zawartej z bankiem umowy kredytowej / polityki banku.

Wiąże się z to z tym, że w dowodzie rejestracyjnym pojazdu obok kredytobiorcy, jako właściciel figuruje także instytucja finansowa, czyli np. bank. Ta sytuacja dyskwalifikuje możliwość sprzedaży samochodu bez wiedzy / zgody drugiego współwłaściciela, jednak jeśli przestaniemy spłacać raty kredytu, bank w praktyce może sprzedać pojazd bez naszej zgody i odzyskać swoje pieniądze.

Zastaw rejestrowy przy kredycie samochodowym

Drugim rodzajem zabezpieczenia stosowanego przez banki w przypadku kredytów samochodowych jest zastaw rejestrowy. Wiąże się on z koniecznością zawarcia z instytucją finansującą pojazd umowy zastawnej, która będzie podstawą do dokonania wpisu w rejestrze zastawów prowadzonym przez sąd rejonowy. W przeciwieństwie do przewłaszczenia na zabezpieczenie zastaw rejestrowy nie wiąże się z tym, że bank jest współwłaścicielem auta lub motocykla, jednak jeśli kredytobiorca przestanie spłacać kredyt, bank łatwo przejmuje pojazd na podstawie zawartej umowy.

Informacja o dokonaniu zastawu widnieje w dowodzie rejestracyjnym, co także uniemożliwia sprzedaż pojazdu bez uprzedniego wykreślenia podmiotu, na którego rzecz zastaw został dokonany.

WAŻNE! Aby zastaw rejestrowy zniknął z rejestru zastawów prowadzonego przez sąd, należy złożyć stosowny wniosek po spłacie całego zobowiązania kredytowego. Niezbędne będzie potwierdzenie ustania zobowiązania, które wystawić może wyłącznie wierzyciel, a więc instytucja finansująca określony pojazd.

Inne formy zabezpieczeń kredytów samochodowych

Prócz przewłaszczenia na zabezpieczenie oraz zastawu rejestrowego przy kredytach samochodowych możemy spotkać się także z wymogiem wystawienia przez kredytobiorcę weksla in blanco. Ten rodzaj zabezpieczenia polega na tym, że kredytobiorca wypełnia weksel bez wpisywania w nim kwoty, a jeśli przestanie spłacać kredyt samochodowy, bank uzupełni weksel o wartość pozostałą do spłaty i zażąda jego wykupu. “Wymiganie” się od wykupu weksla zgodnie z deklaracją wekslową jest niezwykle trudne.

Kredyt celowy z zabezpieczeniem czy kredyt konsumpcyjny?

Gdy celem finansowania ma być samochód, motocykl czy też inny pojazd, a jego wartość jest wysoka, warto wybrać kredyt celowy z zabezpieczeniem. Jeśli nasze intencje względem spłaty zaciąganego zobowiązania kredytowe są “czyste”, nie powinniśmy obawiać się przewłaszczenia na zabezpieczenie, ani zastawu rejestrowego. Pamiętajmy, że bank dzięki zabezpieczeniu jest w stanie zaoferować naprawdę korzystne warunki kredytowe, których nie otrzymamy np. przy kredytach gotówkowych. Zabezpieczenie ma za cel zmniejszenie ryzyka kredytowego banku, ale korzystamy na tym także my – kredytobiorcy.

Zdjęcia: nortonrsx, wutzkoh / Canva.